Slaapwandelen (Somnambulisme)
Slaapwandelen oftewel somnambulisme: een intrigerend fenomeen dat filmmakers en andere kunstenaars al eeuwen fascineert. Deze aandoening valt onder de parasomnieën: slaapstoornissen waarbij de slaap verstoord wordt door abnormaal gedrag. Maar wat is het eigenlijk?
Wat is slaapwandelen?
Een slaapwandelaar vertoont lichamelijke activiteiten terwijl hij/zij eigenlijk slaapt. De hersenen slapen terwijl iemand wel gaat zitten, uit bed stapt, rondloopt, en andere activiteiten onderneemt, zoals bijvoorbeeld aankleden en zelfs autorijden. Een periode duurt meestal niet langer dan tien minuten. Daarna slaapt de slaapwandelaar gewoon weer verder. Meestal gebeurt het maximaal één keer per nacht.
Symptomen
De volgende symptomen komen voor bij somnambulisme:
- Ongebruikelijke lichamelijke activiteit en open ogen tijdens de slaap
- Moeilijk wekbaar zijn
- Verwardheid wanneer u wakker gemaakt wordt
- U kunt zich niets herinneren van het slaapwandelen
- De slaap wordt meestal niet ernstig verstoord. Bij sommige mensen heeft het wel invloed op het werk of sociale leven
Oorzaken
De oorzaak voor somnambulisme is niet helemaal duidelijk. Het fenomeen komt vooral door in het eerste deel van de slaap, de zogeheten NREM-slaap. In deze fase ben je diep in slaap. Je bent dan aan het bewegen terwijl de hersenen steeds trager werken. Omdat een slaapwandelaar diep in slaap is, is het moeilijk om hem of haar wakker te maken.
Experts vermoeden dat de wisselwerking tussen slapen en wakker zijn niet goed verloopt bij slaapwandelaars. Het komt vaker voor bij kinderen, bij wie de hersenen nog niet volledig ontwikkeld zijn, en kan ook vaker voorkomen wanneer de hormoonhuishouding verandert. Oververmoeidheid, stress, en gebruik van drugs, alcohol en bepaalde medicijnen kunnen somnambulisme uitlokken.
Oplossingen en behandelingen
Wanneer je zelf slaapwandelt, is hier meestal weinig aan te doen. Wel kun je uitlokkende factoren vermijden: stress, oververmoeidheid, drugs en alcohol.
Sommige medicijnen kunnen somnambulisme uitlokken. Informatie hierover vindt je in de bijsluiter. Bespreek met uw arts of apotheker of er een goed alternatief is.
Daarnaast kan het zinvol zijn om met jouw naasten te bespreken dat je slaapwandelt, zodat zij er niet van schrikken en weten wat zij er aan kunnen doen als het gebeurt.
Wanneer je slaapwandelt, kunnen ze je het beste rustig terugbrengen naar bed. Het is niet nodig om een slaapwandelaar bruut wakker te maken. En neem veiligheidsmaatregelen: haal losliggende vloerkleden weg om struikelen te voorkomen en installeer eventueel een traphekje.
