Slaaponderzoek – Polysomnografie

Wat is polysomnografie?

Polysomnografie is een uitgebreid diagnostisch onderzoek dat wordt uitgevoerd om inzicht te krijgen in slaappatronen en mogelijke slaapstoornissen. Dit onderzoek meet tegelijkertijd meerdere lichaamsfuncties, waaronder hersenactiviteit, oogbewegingen, hartslag, ademhaling, spieractiviteit en zuurstofgehalte in het bloed. Door deze gegevens te analyseren kan een specialist vaststellen of er sprake is van een slaapstoornis en welke behandeling het meest geschikt is.

De specialist voert een polysomnografie meestal uit in een slaapkliniek of ziekenhuis en registreert daarbij de metingen terwijl de patiënt een nacht doorbrengt. Afhankelijk van de ernst en het doel van het onderzoek kan de patiënt het onderzoek soms ook thuis ondergaan.

Wanneer is een polysomnografie nodig?

Een specialist kan een EEG-gebaseerd slaaponderzoek aanbevelen als er aanwijzingen zijn voor een onderliggende slaapstoornis. Dit onderzoek wordt vaak ingezet bij klachten zoals:

• Chronische vermoeidheid ondanks voldoende slaap
• Vermoeden van slaapapneu
• Onverklaarbare ademhalingsproblemen tijdens de slaap
• Overmatige slaperigheid overdag
• Narcolepsie of plotselinge spierverslapping
• Rusteloze benen syndroom (RLS)

Door de gedetailleerde gegevens die een polysomnografie oplevert, kunnen artsen beter onderscheid maken tussen verschillende oorzaken van slaapklachten en een gerichte behandeling voorstellen.

Hoe verloopt een polysomnografie?

Een polysomnografie vindt meestal plaats in een slaapkliniek. Voorafgaand aan het onderzoek worden sensoren op het lichaam geplaatst die verschillende fysiologische processen meten. De metingen registreren onder andere:

• Hersenactiviteit (EEG) om slaapfasen te analyseren
• Oogbewegingen (EOG) om de REM-slaap te monitoren
• Spieractiviteit (EMG) om bewegingen te detecteren
• Ademhalingspatronen en zuurstofniveau in het bloed
• Hartritme om afwijkingen te signaleren

De specialist analyseert de gegevens de volgende ochtend en beoordeelt op basis hiervan of er sprake is van een slaapstoornis en welke vervolgstappen nodig zijn.

Verschil tussen polysomnografie, polygrafie en actigrafie

Er bestaan meerdere soorten slaaponderzoeken, elk met een ander doel en mate van detail. Polysomnografie is de meest uitgebreide methode, maar in sommige gevallen volstaat een minder intensief onderzoek:

• Polygrafie: Richt zich vooral op ademhaling en zuurstofgehalte en wordt vaak gebruikt om slaapapneu vast te stellen. Dit onderzoek wordt vaak thuis uitgevoerd.
• Actigrafie: Meet het slaap-waakritme met behulp van een polsapparaat over een langere periode. Dit onderzoek is vooral nuttig voor het analyseren van circadiane ritmestoornissen en slapeloosheid.
• Polysomnografie: Meet een breed scala aan fysiologische processen en wordt vooral gebruikt bij complexe slaapstoornissen. Dit onderzoek vindt doorgaans plaats in een slaapkliniek.

De specialist kiest het juiste onderzoek op basis van de klachten en de vermoedelijke onderliggende oorzaak.

Mogelijke uitkomsten en behandelingen

Op basis van de polysomnografie kan een specialist bepalen welke behandeling het meest geschikt is. Mogelijke uitkomsten en bijbehorende behandelingen zijn:

• Slaapapneu: Een CPAP-apparaat wordt voorgeschreven om de ademhaling te reguleren.
• Narcolepsie: Medicatie of aanpassingen in levensstijl kunnen helpen om de symptomen te verminderen.
• Rusteloze benen syndroom: Medicatie of voedingssupplementen kunnen de klachten verminderen.
• Onrustige slaap zonder duidelijke oorzaak: Verbeteringen in slaaphygiëne en cognitieve gedragstherapie kunnen bijdragen aan betere slaapkwaliteit.

Indien nodig adviseert de specialist aanvullend onderzoek of een combinatie van behandelingen.

Veelgestelde vragen (FAQ)