Angstaanvallen (Pavor nocturnus)
Angstaanvallen, ook wel nachtangst of Pavor nocturnus genoemd, is een slaapstoornis die vooral bij kinderen voorkomt. Lees hier wat de oorzaken, symptomen en mogelijke behandelingen zijn.
Wat zijn angstaanvallen?
Angstaanvallen, ook wel Pavor nocturnus of nachtangst genoemd, is een slaapstoornis die optreedt tijdens de eerste 2 tot 3 uren van de slaap. Het wordt gekenmerkt door plotselinge angstaanvallen, waarbij iemand verward en angstig reageert, zonder zich hier later iets van te herinneren. Dit komt vooral voor bij kinderen tussen de 3,5 en 12 jaar en verdwijnt meestal vanzelf met de leeftijd.
Symptomen van Angstaanvallen
1. Intense angstaanvallen
Kinderen of volwassenen die last hebben van pavor nocturnus kunnen plotseling met grote angst reageren, waarbij ze schreeuwen, wild om zich heen slaan en een verwarde indruk maken.
2. Geen herinnering achteraf
In tegenstelling tot nachtmerries blijft er meestal geen herinnering achter van de angstaanval. De persoon wordt vaak niet volledig wakker en slaapt na de aanval weer verder.
3. Lichamelijke symptomen
Tijdens een episode kunnen symptomen optreden zoals zweten, een versnelde hartslag, snelle ademhaling en verwijde pupillen.
4. Verminderde reactie op prikkels
Tijdens een aanval lijkt de persoon wakker, maar reageert niet of nauwelijks op externe prikkels zoals aanraking of geruststellende woorden.
Oorzaken van Pavor Nocturnus
Pavor nocturnus wordt veroorzaakt door een verstoring in de diepe slaapfase. Factoren die dit kunnen beïnvloeden zijn:
- Oververmoeidheid: Onregelmatige slaappatronen en slaaptekort kunnen de kans op nachtangst vergroten.
- Stress en angst: Een hoge mate van spanning kan de kans op slaapstoornissen verhogen.
- Koorts en ziekte: Een verhoogde lichaamstemperatuur kan de slaapcyclus verstoren.
- Genetische aanleg: Nachtangsten komen vaker voor bij kinderen van ouders die vergelijkbare slaapproblemen hebben gehad.
Verschil tussen Pavor Nocturnus en Nachtmerries
Een belangrijk verschil tussen pavor nocturnus en nachtmerries is dat nachtmerries meestal in de REM-slaap plaatsvinden, terwijl pavor nocturnus optreedt in de diepe slaapfase. Bovendien kunnen mensen zich een nachtmerrie meestal herinneren, terwijl een aanval van nachtangst vaak geen bewuste herinnering achterlaat.
Wat kun je zelf doen bij nachtangst?
Het belangrijkste is te zorgen dat het kind of de volwassene veilig is en zichzelf niet kan verwonden. Meestal stopt de angstaanval vanzelf en is ingrijpen niet nodig. Enkele tips om pavor nocturnus te verminderen:
- Zorg voor een vast slaapritme en voorkom oververmoeidheid.
- Minimaliseer stress en creëer een rustgevende bedtijdroutine.
- Vermijd stimulerende middelen zoals cafeïne en schermen vlak voor het slapen gaan.
- In sommige gevallen kan het helpen om de persoon vlak voor het gebruikelijke moment van een aanval even kort wakker te maken.
Prognose en Behandeling
In de meeste gevallen verdwijnt pavor nocturnus vanzelf met de leeftijd. Behandeling is doorgaans niet nodig, tenzij de aanvallen zeer frequent of intens zijn. In ernstige gevallen kan een arts medicijnen voorschrijven of gedragstherapie aanbevelen om stress en slaapstoornissen te verminderen.
Veelgestelde vragen (FAQ)
Angstaanvallen treden op in de diepe slaapfase en laat geen bewuste herinnering achter, terwijl nachtmerries in de REM-slaap plaatsvinden en vaak worden onthouden.
Oververmoeidheid, stress, koorts en genetische aanleg kunnen bijdragen aan nachtangst.
Maak het kind niet wakker, maar zorg voor een veilige omgeving en probeer stressfactoren te verminderen.
Nee, het is meestal onschadelijk en verdwijnt vanzelf naarmate het kind ouder wordt.
Als de aanvallen frequent en ernstig zijn of als het dagelijks functioneren wordt beïnvloed, is het raadzaam om een arts te raadplegen.
